GIẤC NGỦ CHẤT LƯỢNG - NỀN TẢNG SỨC KHỎE BỀN VỮNG

Giấc ngủ chất lượng không chỉ giúp bạn cảm thấy khỏe khoắn mỗi sáng, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng sức khỏe bền vững. Cùng khám phá lý do tại sao bạn nên quan tâm đến giấc ngủ của mình ngay hôm nay.

 

Giấc ngủ là gì và tại sao lại quan trọng?

 

Giấc ngủ là một quá trình sinh học tự nhiên, xảy ra theo chu kỳ mỗi ngày, giúp cơ thể nghỉ ngơi, tái tạo năng lượng và phục hồi sau các hoạt động thể chất lẫn tinh thần. Không giống như việc tạm ngừng hoạt động, giấc ngủ là thời điểm cơ thể thực hiện rất nhiều chức năng quan trọng như củng cố trí nhớ, phục hồi mô tế bào, điều hòa hormone và tăng cường hệ miễn dịch.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, giấc ngủ đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Khi chúng ta ngủ đủ và đúng cách, cơ thể sẽ hoạt động hiệu quả hơn, đầu óc minh mẫn hơn, cảm xúc ổn định hơn và nguy cơ mắc các bệnh mạn tính cũng giảm đi đáng kể.

 

 

 

 

Giấc ngủ chất lượng không chỉ đơn thuần là ngủ đủ 7–9 tiếng mỗi đêm. Chất lượng giấc ngủ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Thời gian vào giấc: Bạn có dễ dàng ngủ sau khi nằm xuống không?

• Sự liên tục của giấc ngủ: Bạn có bị thức giấc nhiều lần giữa đêm hay không?

• Độ sâu của giấc ngủ: Bạn có đạt được các giai đoạn ngủ sâu và ngủ REM hay không?

• Tình trạng khi thức dậy: Bạn có cảm thấy tỉnh táo, dễ chịu sau khi ngủ dậy không?

Một người có giấc ngủ chất lượng thường dễ dàng vào giấc, ngủ liền mạch suốt đêm, thức dậy sảng khoái và không cảm thấy mệt mỏi hay buồn ngủ vào ban ngày.

 

 

 

Sức khỏe bền vững không chỉ là việc không bị bệnh hôm nay, mà còn là khả năng duy trì thể trạng tốt trong thời gian dài, phòng ngừa bệnh tật và sống khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần. Giấc ngủ chất lượng chính là một trong những yếu tố nền tảng tạo nên điều đó.

Khi ngủ, cơ thể trải qua hàng loạt quá trình sinh học quan trọng. Não bộ xử lý thông tin, sắp xếp trí nhớ. Tim và mạch máu được thư giãn, huyết áp được điều hòa. Hệ miễn dịch sản xuất các phân tử bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn, virus và bệnh tật. Hormone tăng trưởng được tiết ra để phục hồi và xây dựng cơ bắp, mô xương, da…

Nếu thiếu ngủ kéo dài, bạn có thể gặp các vấn đề như:

• Rối loạn trí nhớ, suy giảm khả năng tập trung

• Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì

• Suy giảm miễn dịch, dễ nhiễm bệnh

• Ảnh hưởng đến tinh thần, gây lo âu, trầm cảm

• Rối loạn hormone gây mất cân bằng nội tiết

Từ đó có thể thấy, nếu bạn thực sự muốn có một sức khỏe bền vững thì không thể bỏ qua việc chăm sóc giấc ngủ hàng ngày.

 

 

Không ít người cho rằng chỉ cần ngủ đủ thời gian là đã đủ, nhưng thực tế cho thấy rất nhiều người dù ngủ 7–8 tiếng mỗi đêm nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi, thiếu tỉnh táo. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy giấc ngủ không đạt chất lượng.

Một số dấu hiệu thường gặp gồm:

• Thức dậy vẫn thấy uể oải, nặng đầu, mất năng lượng

• Ngủ không yên, hay mộng mị, tỉnh giấc nhiều lần trong đêm

• Thường xuyên buồn ngủ vào ban ngày, nhất là khi ngồi yên hoặc làm việc trí óc

• Khó tập trung, dễ cáu gắt

• Đau đầu buổi sáng hoặc khô miệng khi thức dậy

• Có dấu hiệu ngáy to, thở ngắt quãng khi ngủ (thường do người khác phát hiện)

Nếu bạn gặp phải những biểu hiện trên trong thời gian dài, hãy nghiêm túc xem xét lại chất lượng giấc ngủ của mình.

 

 

Một giấc ngủ chất lượng không đơn thuần là khoảng thời gian cơ thể nghỉ ngơi, mà còn là lúc toàn bộ hệ thống trong cơ thể bước vào “chế độ bảo dưỡng và tái tạo”. Dưới đây là những lợi ích nổi bật của giấc ngủ ngon:

- Phục hồi thể chất và tăng cường hệ miễn dịch

- Tăng cường trí nhớ, khả năng học hỏi và sáng tạo

- Điều hòa cảm xúc, giảm stress và cải thiện tâm trạng

- Giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường, béo phì

- Hỗ trợ quá trình trao đổi chất và điều chỉnh hormone

- Giúp da khỏe, sáng và làm chậm quá trình lão hóa

- Tăng năng suất làm việc, học tập và chất lượng cuộc sống

 

 

Việc cải thiện chất lượng giấc ngủ không khó, chỉ cần bạn bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong cuộc sống hàng ngày:

• Thiết lập giờ đi ngủ và thức dậy cố định mỗi ngày, kể cả cuối tuần

• Hạn chế sử dụng điện thoại, máy tính ít nhất 1 giờ trước khi ngủ

• Tạo không gian ngủ yên tĩnh, tối, thoáng mát

• Không ăn tối quá muộn hoặc quá nhiều

• Tránh uống cà phê, rượu hay hút thuốc vào buổi tối

• Tập thể dục nhẹ nhàng đều đặn

• Có thể áp dụng các biện pháp thư giãn như tắm nước ấm, ngâm chân, thiền, nghe nhạc nhẹ…

Những thói quen tốt này sẽ giúp bạn dễ dàng có được giấc ngủ sâu và chất lượng hơn mà không cần dùng đến thuốc.

 

 

 

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhưng thường bị bỏ qua khi nói đến giấc ngủ kém chất lượng là hội chứng ngưng thở khi ngủ (OSA). Đây là tình trạng đường thở bị chặn khi ngủ, gây ngừng thở trong vài giây đến hàng chục giây, lặp đi lặp lại nhiều lần mỗi đêm.

 

Ngưng thở khi ngủ khiến giấc ngủ bị gián đoạn liên tục, cơ thể không đủ oxy, gây ra hàng loạt hệ quả nghiêm trọng như: tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, đột quỵ, tiểu đường, trầm cảm…

Những người có nguy cơ cao gồm: người thừa cân, có cổ to, ngáy to, buồn ngủ ban ngày, cao huyết áp, người trung niên trở lên.

Hiện nay, việc chẩn đoán hội chứng này có thể thực hiện thông qua đo đa ký giấc ngủ tại nhà hoặc tại cơ sở y tế. 

Tai Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Cao Lãnh được trang bị thiết bị đo đa ký giấc ngủ hiện tại nhằm phát hiện sớm và điều trị Hội chứng ngưng thở khi ngủ và kết quả được tư vấn bởi các bác sĩ chuyên sâu trong lĩnh vực giấc ngủ. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời OSA sẽ giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ rõ rệt và bảo vệ sức khỏe lâu dài. 

Ngủ ngon hơn – sống khỏe hơn. Giấc ngủ chất lượng chính là món quà bạn có thể tự trao cho bản thân mỗi ngày.

 

HÃY ĐẶT LỊCH KHÁM VÀ TẦM SOÁT HỘI CHỨNG NGƯNG THỞ KHI NGỦ (OSA) NGAY TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM TRÍ CAO LÃNH (Bệnh Viện Tâm Trí 2).