BỆNH TAY CHÂN MIỆNG - NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

Khi nào bệnh tay chân miệng sẽ nặng? 

Trẻ mắc bệnh tay chân miệng nặng khi có viêm não, màng não, tủy sống hay viêm cơ tim, màng ngoài tim, rối loạn nhịp tim.

Làm thế nào để sớm biết trẻ bị các tổn thương nặng này? 

Viêm não, màng não sớm biểu hiện bằng: đừ, hay kích thích, quấy khóc, bú kém, nôn ói, giật mình, chới với, run chi. Có 1 trong các dấu hiệu này, là có các biểu hiện thần kinh sớm. 
 Khi tổn thương nặng hơn: Các triệu chứng trên nhiều, thường xuyên hơn hay kéo dài hơn. Kế đến là yếu chi, rung giật, đi loạng choạng, ngủ gà.
Nặng hơn nữa là co giật, chi vã mồ hôi, ẩm lạnh, mạch nhanh, huyết áp tăng lên, thở nhanh hơn hay có nhịp thở không đều; tri giác rối loạn trẻ lơ mơ, không còn tỉnh táo. 3 diễn tiến trên gọi là tay chân miệng nặng độ 2,3. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ qua độ 4 (suy hô hấp, sốc, mê), tử vong sẽ cao. 

Ngoài ra trẻ sau đây se có nguy cơ nặng: 
Trẻ < 5 tuổi (trước đây 3 tuổi, sau dịch covid-19 các cháu ít tiếp xúc, không có kháng thể bảo vệ- gọi là nợ miễn dịch). 
Trẻ sốt cao > 38.50C trên 2 ngày. 
Nếu biết bắt mạch hay có máy đo nhịp tim > 140 lần/phút. 3. Ở bệnh viện có xét nghiệm, nếu Bạch cầu máu > 15000/mm3, đường huyết > 150 mg%, lactate máu > 2 mmol/l là nguy cơ nặng.

  Người thân nên làm gì khi con bị tay chân miệng? 
Có các nguyên tắc sau cần biết:
Uống nhiều nước, sữa; ăn đủ chất: sữa lạnh có thể giúp giảm đau khi có sang thương ở miệng. 
Uống paracetamol để giảm sốt khi trẻ sốt, giảm đau khi có sang thương ở miệng 
Theo dõi có các dấu hiệu nặng hơn: bắt đầu có các biểu hiện thần kinh sớm. Đưa đến cơ sở y tế. 
Sau 1 tuần theo dõi, thường sẽ ổn và hồi phục 
Sang thương da sẽ không để lại sẹo (có thể bông tróc đầu da, loạn dưỡng móng). 
Theo dõi và lưu ý để đưa trẻ đến bệnh viện sớm , người thân có thể cho trẻ nhập viện để theo dõi:
Sốt cao trên 2 ngày 
Kích thích, đừ, nôn ói nhiều 
Giật mình 
Da nổi bông, lạnh, hay ẩm.

Bác sĩ sẽ điều trị gì cho trẻ tại bệnh viện?
Tuỳ theo độ nặng có hướng dẫn điều trị tương ứng mức độ nặng đó.
Nằm khoa hồi sức nhiễm: khi có biến chứng thần kinh hay tim mạch nặng.
Nằm khoa nhiễm: khi có biểu hiện độ 1 hay 2.

Bác sĩ điều trị gì:
Điều trị hạ sốt, giảm đau nếu có sốt và đau 
Điều trị co giật, run chi 
Sử dụng gamma globulin tĩnh mạch khi trẻ có biến chứng thần kinh, tim mạch 
Sử dụng thuốc hỗ trợ tim mạch, ECMO khi trẻ viêm cơ tim, suy tim 
Hỗ trợ hô hấp khi trẻ suy hô hấp. 
Theo dõi diễn tiến và điều chỉnh thích hợp 
Xét nghiệm đánh giá chức năng các cơ quan và tìm tác nhân gây bệnh.
Tất cả điều trị này sẽ được giải thích, hướng dẫn cho gia đình trẻ. 

Phòng tránh bệnh tay chân miệng như thế nào? 
Trẻ bệnh cần cách ly cho đến khi hết bóng nước, hết đau miệng (khoảng 7 ngày) 
Rữa tay là biện pháp quan trọng. 
Mang khẩu trang 
Vệ sinh bề mặt, cách đồ chơi của trẻ. 
Hiện ở nước ta chưa có vaccine phòng bệnh tay chân miệng (Trung Quốc có vaccine virus bất hoạt từ 2015, và Đài Loan có vaccine bất hoạt tiêm cho trẻ từ 2-71 tháng từ năm 2022.

 Khoa nhi tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Cao Lãnh là địa chỉ tiếp nhận và thăm khám các bệnh lý mà trẻ sơ sinh cũng như trẻ nhỏ dễ mắc phải: Sốt virus, sốt vi khuẩn, viêm tai giữa, viêm phổi ở trẻ, ...Với trang thiết bị hiện đại, không gian vô trùng, giảm thiểu tối đa tác động cũng như nguy cơ lây lan bệnh. Cùng với đó là sự tận tâm từ các bác sĩ giàu kinh nghiệm chuyên môn với các bệnh nhi, giúp việc thăm khám không còn là nỗi trăn trở của các bậc cha mẹ.
 Nếu có nhu cầu tư vấn và thăm khám tại các Bệnh viện Tâm Trí Cao Lãnh, Quý khách hàng vui lòng đặt lịch trên website, Fanpage hoặc liên hệ qua điện thoại tổng đài 02773.878.878 để được phục vụ.

Bs.CKI.Nguyễn Chí Tâm – Trưởng Khoa Nhi
Bệnh Viện Đa Khoa Tâm Trí Cao Lãnh