Ứng dụng hệ thống Laser YAG trong điều trị bệnh lý nhãn khoa tại BV Tâm Trí Đồng Tháp

BS.CKI Lê Hoàng Minh - BV Tâm Trí Đồng Tháp khám mắt cho bệnh nhân đục bao sau

Con mắt có cấu trúc thần kinh, quang học tinh vi. Tất cả những cấu trúc ấy kèm theo cả các mạch máu nuôi dưỡng, các lớp mô đệm nằm gọn trong nhãn cầu với thể tích vỏn vẹn 4-5 cm3. Nếu không nhờ các thiết bị quang học, phóng đại, nội soi…thì việc thăm khám hay can thiệp vào nhãn cầu gần như là con số không.

Công nghệ Laser đã tạo nên cuộc cách mạng trong nhiều lĩnh vực y tế. Trong nhãn khoa, Laser được sử dụng để quang đông, cắt, loại bỏ, thu nhỏ các tế bào nội nhãn. Công nghệ Laser và các ứng dụng tiến tiến của nó luôn được phát triển liên tục. Và tại khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Đồng Tháp, công nghệ Laser Yag đã được cập nhật, sử dụng điều trị cho bệnh nhân.

Có rất nhiều ứng dụng của Laser Nd:YAG trong nhãn khoa. Thông thường nó được sử dụng để mở bao sau sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, cắt mống chu biên ở những bệnh nhân glocoma góc đóng hoặc góc hẹp. Laser YAG còn được sử dụng để cắt mở bao trước, cắt bè dịch kính (Servering of Vitreous Strands), cắt dính mống mắt (Servering of Synechia), loại bỏ đục thủy tinh thể (Removal of Lens Precipitates), cắt bè mống mắt (Trabeculotomy), phá vỡ màng dịch kính (Fragmentation of vitreous menbrances)

ỨNG DỤNG LASER YAG TRONG ĐIỀU TRỊ BỆNH GLOCOM

Cắt mống mắt chu biên (Peripheral iridotomy) điều trị bệnh Glocom góc đóng: Cơ chế cắt mống mắt bằng laser YAG điều trị Glocom: Sử dụng hiệu ứng quang hủy của tia laser YAG để cắt mống mắt. Tia laser tạo một lổ thủng nhỏ ở chu biên mống mắt giúp thủy dịch lưu thông từ sau mống mắt ra trước dễ dàng hơn giảm nghẽn đồng tử. Khi thủy dịch lưu thông được ra tiền phòng thì áp lực hậu phòng giảm xuống, chân mống mắt không bị đẩy ra trước, nhờ đó góc tiền phòng mở lại, giúp thủy dịch lưu thông từ tiền phòng ra ngoài nhãn cầu.

Laser đã từ lâu thay thế cho phẫu thuật xâm lấn cắt mống mắt để điều trị cho bệnh nhân Glocom góc đóng. Năng lượng đòi hỏi để cắt mống mắt trong khoảng từ 1.2 – 1.5mJ, tùy thuộc vào độ dày và sắc tố của mống mắt. Mặc dù laser YAG có thể gây chảy máu chút ít, nhưng sử dụng laser YAG để cắt bỏ mống mắt dễ dàng và hiệu quả hơn nhiều so với Laser Argon Sử dụng lăng kính tiếp xúc cắt mống mắt gọi là Abraham Iridectomy lens để ổn định mắt và tập trung năng lượng chùm tia.

ỨNG DỤNG LASER YAG TRONG ĐIỀU TRỊ ĐỤC BAO SAU

Trong phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo, bác sĩ chỉ hút sạch phần nhân của thủy tinh thể bị đục và vẫn giữ lại một phần bao trước và toàn bộ bao sau của mắt, bao này như một cái túi có tác dụng giữ cố định thủy tinh thể nhân tạo nội nhãn đặt trong mắt, nhằm tăng tính an toàn của ca phẫu thuật. Nhưng sau khoảng một thời gian, bao sau này có khả năng bị đục do các tế bào di chuyển và tăng sản tại vùng này, làm cho bệnh nhân nhìn mờ và giảm thị lực nhẹ hoặc nghiêm trọng tùy theo mức độ đục của bao sau. Theo thống kế nhãn khoa, sau khi mổ Phaco 5 năm, khả năng bệnh nhân bị đục bao sau chiếm đến 20% đến 40%. Máy Laser YAG là thiết bị hiện đại để điều trị đục bao sau. Bác sĩ sẽ dùng tia Laser Yag để cắt bỏ một phần nhỏ bao bị đục ngay tại trục quang học nhằm trả lại môi trường trong suốt cho bệnh nhân.

Trước khi thủ thuật Laser YAG mở bao sau, bệnh nhân sẽ được tra thuốc nhỏ giãn đồng tử và được khám bằng đèn soi đáy mắt, kính sinh hiển vi để xác định mức độ đục bao sau để chọn mức năng lượng bắn Laser phù hợp. Bác sĩ sẽ dùng lăng kính tiếp xúc chuyên cắt bao sau (gọi là Abraham capsulotomy YAG lens) để ổn định mắt, tăng độ hội tụ, tập trung năng lượng chùm tia Laser tại tiêu điểm. Mức năng lượng laser cài đặt phụ thuộc vào mức độ đục của bao sau. Thông thường đối với đục mỏng để mức năng lượng 0.9 – 1.2 mJ, đục dày để mức năng lượng cao hơn từ 1.2 – 1.5mJ.

Sử dụng máy Laser Nd-YAG trong điều trị giúp giải quyết nhanh chóng một số lượng lớn bệnh nhân Glocom, đục bao sau sau mổ phaco, bít đồng tử, treo mống mắt… mà trước đây phải điều trị băng phẫu thuật xâm lấn. Phương pháp chiếu laser không xâm lấn sẽ tránh được các biến chứng do phẫu thuật gây ra, tỷ lệ biến chứng thấp, thời gian điều trị nhanh, khả năng phục hồi thị lực tốt, bệnh nhân không có cảm giác đau và được điều trị ngoại trú, tiết kiệm được thời gian và tiền bạc.